Estello-aupenco
Leontopodium nivale
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Esteleto, Edelweiss.
Noms en français : Edelweiss, Pied-de-lion.
Descripcioun :L'estello-aupenco es uno planto couneigudo pèr la bèuta de si flour. Fai de mato emé de cambo simplo e coutounouso subretout dins l'enflourejado. I'agrado li tepiero roucaiouso.
Usanço :L'estelo-aupenco èi proun vertuouso majamen contro la cagagno (tisano) e pèr lucha contro l'inflamacioun en cas de brounchito e de tussi. S'atrovo dins de crèmo contro lou vièiounge qu'a de prouprieta antioussidanto.
Port : Erbo
Taio : 3 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Leontopodium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Gnaphalieae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 2,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à Avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Leontopodium nivale (Ten.) Huet ex Hand.-Mazz.
(= Leontopodium alpinum Cass., 1822 )
Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753